DEHB Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Nedir?
Hiperaktivite alışılmış durumların haricinde veya normal olmayan derecede aktif olma durumudur ve beyin ile davranışları etkiler. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu çoğunlukla aileler tarafından erken yaşlarda fark edilebilir. Hatta çocuğun okula başladığı dönem oldukça belirgin bir şekilde kendini gösterir. Okula başlama yaşı olan 6 yaş ile bunu takip eden yıllarda DEHB teşhis için önemli bir süreçtir. Bu yaşlardan tanılanan bozukluğun yetişkinlikle beraber yavaş yavaş ortadan kalkması beklenir. Ancak bu durum her zaman böyle olmayabilir ve DEHB yetişkinlerde de sorun teşkil edebilir. DEHB teşhisi konulan insanlarda uyku ve anksiyete bozukluğu görülme olasılığı olmakla birlikte bütün vakalarda görülebilir diye bir şart yoktur.
Ülkemizde yapılan araştırmalar her 20 çocuktan birinde DEHB görüldüğünü kanıtlamıştır.
DEHB sorunu yaşayan insanlar, dürtüsel davranışlarını kontrol etmekte zorlanırlar.
Davranışlarının sonucunun ne olduğunu düşünmeden hareket ederler. Bu durum çocuklarda düşük benlik algısı, sosyal ilişkilerinde sorunlar ve okulda başarısızlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olur.
DEHB henüz bebek anne karnındayken ortaya çıkar. Sinir sistemi ve beyin gelişimi üzerinde etkisi vardır. Ek olarak ruhsal sorunların da ortaya çıkmasına neden olan DEHB nörogelişimsel bir bozukluktur.
Aşırı hareketlilik ve dikkatsizliğin sorun olup olmadığının anlaşılabilmesi için çocuğun yaşıtlarıyla kıyaslanması gerekir. Eğer yaşıtlarına göre bir aşırılık söz konusu ise ve bu durum çocuğun okul ve sosyal hayatını etkiliyorsa DEHB’den söz edilebilir.
Bu çocukların öğretmenleri ve ebeveynleri tarafından kontrol edilmesi zordur. Hiperaktivite bozukluğu olan insanlarda saldırganlık; alkol ve madde bağımlılığı görülme olasılığı normal bireylere göre daha yüksek olabilir. DEHB çoğu zaman altta yatan zihinsel veya fiziksel bir sağlık durumunun belirtisi olarak ortaya çıkar. Hastalığın altında yatan birçok neden olmasına rağmen genetik aktarımın bu hastalıktaki etkisi %75 civarındadır. Yani ailesinde DEHB görülen çocukların çok büyük bir kısmında bunun görülme olasılığı vardır.
Diğer yandan DEHB genellikle çocuklarda gözlemlense de yetişkinlerde de gözlemlenebilir.
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Belirtileri Nelerdir?
DEHB’nin birden fazla belirtisi olsa da her birey aynı belirtileri göstermez. Bireyin yaşına, bulunduğu ortama ve hastanın isteklerine göre belirtiler çeşitlilik gösterebilir. Bazı çocuklarda DEHB yalnızca aşırı hareketlilik olarak kendini gösterirken, bazılarında yalnızca dikkat dağınıklığı olarak kendini gösterebilir. Fazla hareketli olan çocuklar diğerlerine göre oldukça konuşkandırlar. Çok uzun süre sabit durmak istemediklerinden gözlemlenebilecek kadar huzursuz olabilirler. Kendilerine sürekli uğraşacak bir aktivite bulup, sürekli o aktivite ile meşgul olabilirler. Dikkat problemi olan çocuklarda unutkanlık oldukça fazladır. Bir iş üzerindeyken dikkatleri başka bir duruma oldukça kolay kayabilir. Genel olarak karşısındaki insanın konuştuklarını dinlemiyormuş gibi görünürler. Diğer insanlarla işbirliği yapmakta güçlük çekerler ve dağınık olma ihtimalleri yüksektir.
Bir yanıt yazın